W 2022 roku emitent (PZU) osiągnął wynik techniczny na poziomie 1 267 mln zł wobec 1 269 mln zł w 2021 roku, co oznacza spadek o 0,2% (-2 mln zł r/r). Zysk netto wyniósł 1 637 mln zł co oznacza spadek o 19,3% w stosunku do 2 028 mln zł osiągniętego w poprzednim roku. Nie uwzględniając dywidendy otrzymanej od PZU Życie, zysk netto PZU wyniósł 1 089 mln zł i był o 275 mln zł, a więc o 33,8 % wyższy w zestawieniu z 2021 rokiem.
- wzrost składki przypisanej brutto do 14 692 mln zł, tj. o 9,7% więcej niż w poprzednim roku. Było to związane z wyższą składką z ubezpieczeń od ognia i innych szkód rzeczowych (głównie w efekcie wznowienia kilku dużych umów oraz wzrostu sprzedaży ubezpieczeń upraw) oraz ubezpieczeń autocasco i różnych ryzyk finansowych. Składka zarobiona netto, po uwzględnieniu udziału reasekuratorów i zmiany stanu rezerw składki, wyniosła 12 750 mln zł i była o 7,0% wyższa niż w 2021 roku;
- wyższy poziom odszkodowań i świadczeń który wyniósł 7 895 mln zł, co oznacza przyrost o 539 mln zł tj. 7,3% w porównaniu z 2021 rokiem. Główna zmiana to wzrost w grupie ubezpieczeń od ognia i innych szkód rzeczowych, odpowiedzialności cywilnej ogólnej oraz gwarancjach ubezpieczeniowych częściowo niwelowany przez niższy koszt szkód w ubezpieczeniach następstwa wypadków i choroby oraz w grupie ubezpieczeń transportowych, morskich i lotniczych;
- spadek wyniku netto na działalności inwestycyjnej* do poziomu 1 303 mln zł (o 16,4 % rok do roku) wskutek pogorszenia wyników spółek podporządkowanych;
- wyższe o 279 mln zł, a więc o 11,0% w stosunku do 2021 roku, koszty akwizycji z uwzględnieniem prowizji reasekuracyjnej, będące pochodną rosnącego portfela ubezpieczeń oraz wysokiego udziału kanału mutiagencyjnego charakteryzującego się wyższymi prowizjami; przyrost o 5,0% kosztów administracyjnych z 723 mln zł w 2021 roku do poziomu 759 mln zł w 2022 roku. Wzrost to przede wszystkim wpływ rosnących kosztów utrzymania nieruchomości w wyniku indeksacji cen najmu i mediów, przeprowadzki do nowej siedziby głównej oraz wdrożenia Nowego Modelu Organizacji i Narzędzi Pracy IT. Efekt został spotęgowany intensyfikacją działań sponsoringowych, presją płacową oraz kosztami wsparcia pomocowego związanego z sytuacją na Ukrainie.
* działalność inwestycyjna zawiera przychody z lokat, niezrealizowane zyski z lokat, koszty działalności lokacyjnej, niezrealizowane straty na lokatach oraz udział w zyskach (stratach) netto jednostek podporządkowanych wycenianych metodą praw własności
W 2022 roku PZU zebrał składki brutto o wartości 14 692 mln zł (13 248 mln zł z działalności bezpośredniej) czyli o 9,7% więcej niż w 2021 roku.
- składki z tytułu ubezpieczeń komunikacyjnych OC stanowiące 32,6% portfela ubezpieczeń PZU (wobec 35,5% w poprzednim roku). Nieznaczny wzrost składki przy jednoczesnym spadku udziału w portfelu o 2,9 p.p. to konsekwencja silnej presji cenowej, wysokiej konkurencyjności rynku oraz wciąż ograniczonej dostępności nowych pojazdów (odczuwalne w sieci dealerskiej i agencjach leasingowych);
- składki z tytułu ubezpieczeń komunikacyjnych AC z udziałem 24,9% w całości składki przypisanej brutto PZU (+1,2 p.p. rok do roku). W przeciwieństwie do portfela ubezpieczeń komunikacyjnych OC, wartość składki wobec 2021 roku istotnie wzrosła (o 15,3% rok do roku) co wynika z wysokiej dynamiki liczby ubezpieczeń przy jednoczesnym wzroście średniej składki (rosnąca wartości pojazdów przekładająca się na wzrost sum ubezpieczenia);
- składki z tytułu ubezpieczeń od ognia i szkód majątkowych stanowiące 24,7% portfela składki PZU. W stosunku do 2021 roku ich udział w portfelu ubezpieczeń wzrósł o 2,3 p.p., a wartość była wyższa o 20,7%. Przyrost składki to m.in. efekt wznowienia w IV kwartale 2022 roku umowy z klientem z branży paliwowo-energetycznej z jednoczesnym zwiększeniem przypisu składki do łącznej kwoty ponad 420 mln zł (wzrost o ponad 180 mln zł r/r) oraz wyższej składki z ubezpieczeń upraw (wpływ wyższej niż przed rokiem puli dotacji z budżetu państwa). Efekt ten był częściowo ograniczany przez spadek składki z niedotowanych dobrowolnych ubezpieczeń upraw oraz obowiązkowych ubezpieczeń budynków w gospodarstwie rolnym wynikający z wysokiej konkurencyjności rynku oraz naturalnej erozji portfela (malejąca liczba gospodarstw rolnych);
- składki z ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej stanowiące 6,3% portfela ubezpieczeń PZU. Składki były wyższe o 10% rok do roku, a ich udział w portfelu nie zmienił się. Było to efektem rozwoju portfela OC oferowanego do ubezpieczeń PZU Firma i PZU DOM oraz OC zawodowe;
- składki z tytułu ubezpieczeń pozostałych, których udział w portfelu wyniósł 11,5%, a więc o 0,5 p.p. mniej niż w 2021 roku. Wartość składki przyrosła pomimo istotnego spadku w ubezpieczeniach następstw wypadków i choroby (-26,4% r/r), w tym (oferowanych we współpracy z bankami Grupy PZU) ubezpieczeń pożyczek gotówkowych i kredytów hipotecznych. Niższa składka z ubezpieczeń oferowanych kanałem bancasurance to konsekwencja spadku popytu na kredyty hipoteczne wobec rosnących stóp procentowych oraz większych restrykcji przy wyliczaniu zdolności kredytowej. Spadek ten został zniwelowany przez wzrost składki ubezpieczeń świadczenia pomocy (wchodzących w skład oferty PZU Auto i PZU Wojażer) oraz lotniczych, morskich i transportu.
Spadek w 2022 roku wyniku netto na działalności inwestycyjnej był rezultatem przede wszystkim niższego poziomu dywidendy z PZU Życie jak również ubiegłorocznego przejęcia funduszu FIZ AN SN przez FIZ AN SN2 oraz odniesienia na rachunek wyników dochodów funduszu FIZ AN SN ujmowanych dotychczas w kapitale. Wpływ powyższych czynników został częściowo zniwelowany wzrostem wyniku na działalności bankowej oraz wyższym poziomem przychodów z instrumentów opartych o zmienną stopę w efekcie wyższego poziomu polskich stóp procentowych w szczególności w portfelach dłużnych oraz rynku pieniężnego.
W 2022 roku wartość netto odszkodowań i świadczeń oraz przyrostu stanu rezerw PZU wyniosła 7 895 mln zł, co oznacza wzrost o 7,3% w stosunku do 2021 roku.
- znacznie wyższy poziom szkód spowodowanych żywiołami i pozostałych szkód rzeczowych, w tym roszczeń z ubezpieczeń upraw rolnych powodowanych przez zjawiska atmosferyczne, jak nawalne opady gradu i porywisty wiatr, głównie na przełomie II i III kwartału 2022 roku;
- wzrost wartości odszkodowań i świadczeń w grupie ubezpieczeń komunikacyjnych, zarówno OC jak i Auto Casco. Zmiana poziomu odszkodowań i świadczeń to wypadkowa pozytywnego rozwoju szkód z lat ubiegłych częściowo niwelowanym pogorszeniem szkodowości bieżącego roku (wpływ wzrostu średniej wypłaty, w tym deprecjacji PLN wobec EUR);
- wyższy poziom szkodowości w gwarancjach (wystąpienie zdarzenia o wysokiej wartości jednostkowej) oraz ubezpieczeniach różnych strat finansowych, w tym głównie ubezpieczeń utraty zysku w ubezpieczeniach korporacyjnych;
- wzrost wartości odszkodowań i świadczeń w grupie ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej ogólnej, głównie w ubezpieczeniach OC władz spółki, obowiązkowego OC notariuszy oraz odpowiedzialności cywilnej ogólnej zarówno dla klienta korporacyjnego jak i detalicznego.
Koszty akwizycji (z uwzględnieniem prowizji reasekuracyjnych) w 2022 roku wyniosły 2 815 mln zł i wzrosły o 11,0% w stosunku do 2021 roku, co przy wzroście składki zarobionej netto o 7,0% r/r oznacza pogorszenie wskaźnika kosztów akwizycji o 0,8 p.p. Na dynamikę wskaźnika kosztów akwizycji wpłynęła m.in. zmiana mix-u produktów i kanałów sprzedaży, w tym wyższy udział kanału multiagencyjnego oraz zmiany w modelu wynagradzania za ubezpieczenia upraw.
Koszty administracyjne w 2022 roku osiągnęły poziom 759 mln zł, a więc o 5,0% wyższy niż w poprzednim roku, co przy wzroście składki zarobionej netto o 7,0% r/r oznacza poprawę wskaźnika kosztów administracyjnych o 0,2 p.p. Wzrost kosztów administracyjnych to przede wszystkim wpływ rosnących kosztów utrzymania nieruchomości w wyniku indeksacji cen najmu i mediów, przeprowadzki do nowej siedziby głównej oraz wdrożenia Nowego Modelu Organizacji i Narzędzi Pracy IT. Efekt został spotęgowany intensyfikacją działań sponsoringowych i presją płacową.
Saldo pozostałych przychodów i kosztów technicznych w 2022 roku było ujemne i wyniosło 224 mln zł. Pogorszenie o 14,7% względem roku 2021 to wypadkowa wzrostu odpisu aktualizującego wartość należności oraz niższego odpisu na fundusz prewencyjny.
Ujemne było również saldo pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych. Wyniosło -364 mln zł, podczas gdy przed rokiem – kiedy także było na ujemnym poziomie – 278 mln zł. Zmiana r/r to głównie efekt wzrostu kosztów finansowych (+105 mln zł r/r), w tym odsetek z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych.
Na koniec 2022 roku suma bilansowa PZU wyniosła 45 935 mln zł i była o 3,3 % wyższa w porównaniu ze stanem sprzed roku.
Głównym elementem aktywów PZU były lokaty o łącznej wartości 40 165 mln zł (wzrost o 2,3 % w porównaniu z końcem 2021 roku), co stanowiło 87,4 % sumy bilansowej PZU wobec 88,3% na koniec poprzedniego roku. Poziom lokat, z wyłączeniem lokat w jednostkach podporządkowanych, wzrósł w związku z wypracowanym wynikiem inwestycyjnym i wpływem netto środków z działalności operacyjnej, co zostało skompensowane wypłatą dywidendy z wyniku za 2021 rok powiększonego o kwotę przeniesioną z kapitału zapasowego z wyniku za 2020 rok.
Należności PZU osiągnęły na koniec 2022 roku poziom 2 527 mln zł i stanowiły 5,5% aktywów, podczas gdy rok wcześniej wynosiły 2 404 mln zł (5,4% aktywów). Wzrost wartości to wypadkowa wyższych należności z tytułu ubezpieczeń bezpośrednich (+294 mln zł r/r po pomniejszeniu o odpisy aktualizujące) oraz spadku w zakresie innych należności, w tym od pozostałych jednostek (-150 mln zł r/r; wpływ niższych należności z tytułu nierozliczonych transakcji lokacyjnych i depozytów zabezpieczających).
Aktywa trwałe w postaci wartości niematerialnych i prawnych, wartości firmy oraz rzeczowych aktywów trwałych zostały wykazane w bilansie w wysokości 432 mln zł (+9 mln zł r/r). Stanowiły 0,9% aktywów.
Na koniec 2022 roku PZU posiadał 131 mln zł środków pieniężnych (0,3% aktywów). Rok wcześniej ich wartość wyniosła 146 mln zł.
Głównym składnikiem pasywów PZU na koniec 2022 roku były rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe. Osiągnęły wartość 23 913 mln zł (netto), co stanowiło 52,1 % pasywów. Ich udział w bilansie wzrósł o 1,1 p.p. wobec 2021 roku, natomiast wartościowo wzrosły o 1 238 mln zł, w szczególności ze względu na wyższe rezerwy na niewypłacone odszkodowania i świadczenia, głównie w grupie ubezpieczeń różnych ryzyk finansowych i odpowiedzialności cywilnej ogólnej oraz wyższy poziom rezerwy składki, głównie w ubezpieczeniach szkód spowodowanych żywiołami i pozostałych szkód rzeczowych i Auto Casco.
Na koniec 2022 roku kapitały własne osiągnęły wartość 15 824 mln zł i stanowiły 34,4 % pasywów, co oznacza spadek o 1,0 p.p. wobec stanu na koniec 2021 roku.
Należności warunkowe wyniosły 3 045 mln zł, a więc spadły o 17,8% w porównaniu do roku ubiegłego. Składały się na nie m.in. otrzymane gwarancje i poręczenia, weksle z tytułu udzielonych gwarancji ubezpieczeniowych oraz inne należności warunkowe obejmujące głównie zabezpieczenia otrzymane w formie hipoteki na majątku dłużnika, inne należności warunkowe itp.
Saldo zobowiązań warunkowych wyniosło 1 145 mln zł, co oznacza spadek o 59 mln zł (-4,9% r/r) względem 2021 roku. To wypadkowa wzrostu roszczeń spornych, nieuznanych przez ubezpieczyciela skierowanych przez wierzycieli na drogę postępowania sądowego (+151 mln zł r/r) oraz niższych innych zobowiązań warunkowych, w tym niższych gwarancji i poręczeń od jednostek zależnych (-83 mln zł r/r) i zobowiązań z tytułu niewypłaconych transz pożyczek (-95 mln zł r/r).
W 2022 roku PZU osiągnął zwrot z kapitałów własnych (ROE) na poziomie 10,4%, czyli o 1,8 p.p. niższy niż w 2021 roku. W latach 2018-2022 stopa zwrotu z kapitału (ROE) wynosiła średnio 14,5%.
Wskaźniki sprawności działania | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |
---|---|---|---|---|---|---|
1. |
Wskaźnik odszkodowań i świadczeń brutto (prosty) (odszkodowania i świadczenia brutto/ składka przypisana brutto) x 100% |
60,5% | 61,7% | 63,2% | 57,2% | 62,6% |
2. |
Wskaźnik odszkodowań i świadczeń na udziale własnym (odszkodowania i świadczenia netto /składka zarobiona na udziale własnym) x 100% |
62,2% | 63,1% | 62,4% | 61,7% | 61,9% |
3. |
Wskaźnik kosztów działalności ubezpieczeniowej (koszty działalności ubezpieczeniowej/składka zarobiona na udziale własnym) x 100% |
24,8% | 25,6% | 26,1% | 27,3% | 28,0% |
4. |
Wskaźnik kosztów akwizycji* (koszty akwizycji/składka zarobiona na udziale własnym) x 100% |
19,3% | 19,9% | 20,1% | 21,3% | 22,1% |
5. |
Wskaźnik kosztów administracyjnych (koszty administracyjne / składka zarobiona na udziale własnym) x 100% |
5,4% | 5,7% | 6,0% | 6,1% | 5,9% |
6. |
Wskaźnik mieszany w ubezpieczeniach majątkowych i pozostałych osobowych (odszkodowania i świadczenia netto + koszty działalności ubezpieczeniowej) / składka zarobiona na udziale własnym x 100% |
87,0% | 88,7% | 88,5% | 89,1% | 89,9% |
Podstawowe wskaźniki efektywności Grupy PZU | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 |
---|---|---|---|---|---|
Rentowność kapitałów (ROE) (uroczniony zysk netto / średni stan kapitałów własnych) x 100% |
19,7% | 18,4% | 11,8% | 12,1% | 10,4% |
Rentowność aktywów (ROA) (uroczniony zysk netto / średni stan aktywów) x 100% |
6,3% | 6,2% | 4,4% | 4,6% | 3,6% |