• 3-3

Pomiar i redukcja emisji gazów cieplarnianych

We wspomnianym w rozdziale Globalne wyzwania dla zrównoważonego rozwoju raporcie The Global Risk Report 2022, na liście 10 najważniejszych ryzyk znajduje się ryzyko związane z niepowodzeniem w łagodzeniu zmian klimatycznych. PZU zdaje sobie sprawę z wagi jaką niesie za sobą to ryzyko i podejmuje działania, które pozwalają mu przeciwdziałać i w swoich zobowiązaniach jest zgodny z polskimi i europejskimi politykami klimatycznymi.

Pomimo tego, że Grupa PZU jest organizacją ubezpieczeniowo-finansową, ma świadomość, że działania ograniczające jej własny ślad węglowy są niezbędne. Osiągnięcie neutralności klimatycznej stało się jednym ze zobowiązań strategicznych. Grupa PZU jako aktywny uczestnik transformacji energetycznej planuje do 2024 w pełni korzystać z energii ze źródeł odnawialnych oraz rekompensować emisje z własnych źródeł. W horyzoncie strategii spółki PZU i PZU Życie powinny stać się neutralne klimatycznie w zakresie 1 i 2.

Aby monitorować to zobowiązanie, Grupa PZU od 2018 mierzy swoje emisje bezpośrednie i pośrednie. Co roku proces mierzenia emisji jest doskonalony, a zakres rozszerzany. Kalkulacja emisji jest poddawana niezależnej weryfikacji przez certyfikowanego weryfikatora.

W 2022 roku Grupa PZU kontynuowała wielokierunkowe działania nakierowane na redukcję własnych emisji w zakresie 1 i 2, między innymi przez zakup energii ze źródeł odnawialnych, montaż własnych instalacji produkcji energii odnawialnej (panele fotowoltaiczne) oraz zakup energii od dostawców, którzy charakteryzują się niższymi wskaźnikami emisyjności.

Wskaźnik strategii ESG: Ograniczenie emisji CO2 ze źródeł własnych PZU SA i PZU Życie SA od 3 % do 10% do 2024 roku względem 2019 roku

Poziom realizacji 2022: Ograniczenie emisji CO2 ze źródeł własnych o 25,5% względem roku 2019 (metoda location-based) i o 52,2% (metoda market-based)

Grupa PZU przygotowuje się do wdrożenia narzędzi pozwalających na zmierzenie emisji w dodatkowych kategoriach zakresu 3. W tym celu, w ramach programu Climate Leadership, zostały przeprowadzone warsztaty z przedstawicielami kluczowych obszarów. Efektem prac jest identyfikacja głównych źródeł emisji w zakresie 3 Grupy PZU.

Poniżej zaprezentowano dane dotyczące łącznych emisji bezpośrednich i pośrednich odrębnie dla całej Grupy Kapitałowej PZU oraz dla głównych spółek ubezpieczeniowych: PZU i PZU Życie. Obliczenia śladu węglowego zostały zrealizowane zgodnie z międzynarodowym standardem GHG Protocol Corporate Accounting and Reporting Standard. Jako rok bazowy został przyjęty 2018 rok. Aby w pełni zobrazować wpływ działań redukcyjnych na całkowite emisje grupy, emisje pośrednie (zakresie 2) są liczone dwiema metodami. Metoda market-based w pełniejszym stopniu oddaje efekty podjętych działań, dzięki wykorzystaniu wskaźników emisji specyficznych dla danych sprzedawców energii elektrycznej oraz uwzględnienie gwarancji pochodzenia zakupionej energii elektrycznej.

  • 305-1

Całkowita wielkość emisji bezpośrednich (zakres 1) w Grupie Kapitałowej PZU

Mg CO2e1) 2018 2021 2022
Grupa PZU PZU PZU Życie Pozostałe spółki Grupa PZU PZU PZU Życie Pozostałe spółki Grupa PZU PZU PZU Życie Pozostałe spółki
Łącznie 31 400 9 229 2 322 19 849 25 096 6 144 2 092 16 860 26 296 6 095 2 276 17 925
Czynniki chłodnicze 1 945 1 919 26 1 156 515 86 556 1 066 147 148 770
Paliwa2) 29 454 7 310 2 295 19 849 23 940 5 629 2 006 16 305 25 231 5 948 2 128 17 155
1) CO2e – ekwiwalent dwutlenku węgla, uniwersalna jednostka służąca do pomiaru emisji gazów cieplarnianych, która odzwierciedla ich różny współczynnik ocieplenia globalnego. Określa stężenie dwutlenku węgla, którego emisja do atmosfery miałaby identyczny skutek jak dane stężenie porównywalnego gazu cieplarnianego.
2) W Grupie Kapitałowej PZU zbierane są dane na temat zużycia następujących paliw: benzyna, olej napędowy, gaz ziemny i olej opałowy

Emisje (zakres 1) 2022 vs. 2021

Całkowite emisje bezpośrednie Grupy Kapitałowej PZU w zakresie 1 wyniosły 26,3 tys. ton CO2e w porównaniu do 25,1 tys. ton CO2e w 2021 roku, co oznacza zmianę o 4,8% (+1,2 tys. ton r/r). Wzrost w porównaniu do 2021 roku wynika z wyższego wykorzystania nieruchomości i flot spółek, które przełożyło się na wyższe zapotrzebowanie na paliwa. Emisje z paliw były wyższe o 5,4% r/r (+1,3 tys. ton CO2e), przy czym zauważalny był wzrost emisji z tytułu spalania benzyny oraz spadek emisji ze spalania oleju napędowego, gazu ziemnego i oleju opałowego. Kontynuowane były liczne inicjatywy zmierzające do ograniczenia emisji w zakresie 1, m.in. zmieniano i modernizowano instalacje.

W PZU, PZU Życie i Banku Pekao wymieniano flotę własną na modele samochodów, charakteryzujących się niższą emisyjnością. W 2022 roku PZU oraz PZU Życie zmieniły również siedzibę Centrali. W efekcie, emisje powiązane z czynnikami chłodniczymi spadły w 2022 roku o 7,8% (-91 ton r/r).

Emisje (zakres 1) 2022 vs. 2018

Całkowite emisje w zakresie 1 spadły o 16,3% wobec roku bazowego (2018), w tym emisje związane z wyciekami czynników chłodniczych były niższe o 45,2%, zaś emisje związane z paliwami spadły o 14,3% w porównaniu do roku bazowego. Podobnie jak w raporcie za poprzednie lata obliczeń dokonano dla obiektów, gdzie zużycia są opomiarowane. W przypadku zużycia gazu ziemnego przez PZU i PZU Życie (łącznie) dotyczą one niemal 90% powierzchni nieruchomości użytkowanych przez te spółki.

Emisje (zakres 2 – market-based) 2022 vs. 2021

Emisje pośrednie w zakresie 2 w ujęciu market-based wyniosły 73,4 tys. ton CO2e w 2022 roku w porównaniu do 101,9 tys. ton w 2021 roku, co oznacza spadek o 27,9% (-28,5 tys. ton). Emisje związane z energią elektryczną spadły o 29,8% (-16,1 tys. ton), natomiast emisje związane z energią cieplną o 25,8% (-12,4 tys. ton).

Spadek emisji związanych z energią elektryczną wynikał głównie z niższej emisyjności zakupionej energii elektrycznej (wpływ -16,9 tys. ton), głównie wskutek zakupu przez PZU, PZU Życie, Ogrodowa Inwestycje, Bank Pekao i Lietuvos Draudimas energii ze świadectwami pochodzenia, co było w niewielkim stopniu skompensowane przez wzrost konsumpcji energii elektrycznej w Grupie (wpływ 750 ton).

01
03
73,4
tys. ton CO₂e
Emisje pośrednie w zakresie 2 w ujęciu market-based
01
03
-29,8
%
Spadek emisji związanych z energią elektryczną
01
03
-25,8%
%
Spadek emisji związanych z energią cieplną

Emisje związane z energią cieplną spadły o 25,8% (-12,4 tys. ton r/r), głównie w związku z wyższymi temperaturami w okresie grzewczym, co wpłynęło na mniejsze wykorzystanie energii cieplnej w Polsce.

Dodatkowo, na powyższe tendencje miały wpływ zrealizowane w Grupie inicjatywy redukcyjne w obszarze własnych nieruchomości oraz działania takie jak m.in. termomodernizacje i optymalizacja zużycia energii poprzez zmiany sposobów ogrzewania. Zużycie energii elektrycznej i cieplnej pozostało ograniczone ze względu na kontynuację pracy zdalnej i / lub hybrydowej.

Emisje (zakres 2 – market based) 2022 vs. 2018

Całkowite emisje w zakresie 2 liczone metodą market-based spadły o 56,4% wobec roku bazowego (2018), w tym emisje związane z dostarczoną energią cieplną były niższe o 44,2%, a emisje związane z energią elektryczną o 63,9% niższe wobec roku bazowego. Podobnie jak w raporcie za 2021 rok, obliczeń dokonano dla obiektów, gdzie zużycia są opomiarowane.

W przypadku PZU i PZU Życie (łącznie) dotyczą one około 90% powierzchni nieruchomości użytkowanych przez PZU i PZU Życie dla zużycia energii elektrycznej oraz niemal 80% dla zużycia energii cieplnej.

  • 305-2

Całkowita wielkość emisji pośrednich (zakres 2) w Grupie Kapitałowej PZU – metoda market-based

Mg CO2e 2018 2021 2022
Grupa PZU PZU PZU Życie Pozostałe spółki Grupa PZU PZU PZU Życie Pozostałe spółki Grupa PZU PZU PZU Życie Pozostałe spółki
Zakres 2market based 168 573 21 760 7 324 139 490 101 900 6 390 2 882 92 628 73 422 6 219 2 835 64 367
Dostarczona energia cieplna 63 665 8 755 3 789 51 122 47 904 4 893 1 905 41 106 35 541 4 947 1 911 28 682
Dostarczona energia elektryczna market – based 104 908 13 005 3 535 88 368 53 996 1 497 977 51 522 37 881 1 272 924 35 684

Emisje (zakres 2 – location based) 2022 vs. 2021

Emisje pośrednie w zakresie 2 w ujęciu location-based. Wyniosły 112,2 tys. ton CO2e w 2022 roku w porównaniu do 121,7 tys. ton w 2021 roku, co oznacza spadek o 7,8% r/r (-9,5 tys. ton). Spadek emisji jest mniej wyraźny niż w przypadku metody market-based, ponieważ w metodzie location-based nie są uwzględnione świadectwa pochodzenia ani różnice w emisyjności poszczególnych dostawców.

  • 305-2

Całkowita wielkość emisji pośrednich (zakres 2) w Grupie Kapitałowej PZU – metoda location-based

CO2e (w tonach) 2018 2021 2022
Grupa PZU PZU PZU Życie Pozostałe spółki Grupa PZU PZU PZU Życie Pozostałe spółki Grupa PZU PZU PZU Życie Pozostałe spółki
Zakres 2 location based 156 091 21 098 7 109 127 884 121 709 13 586 4 578 103 545 112 237 13 522 4 781 93 935
Dostarczona energia cieplna 63 665 8 755 3 789 51 121 47 904 4 893 1 905 41 106 35 541 4 947 1 911 28 682
Dostarczona energia elektryczna location – based 92 426 12 343 3 320 76 763 73 804 8 693 2 673 62 439 76 697 8 574 2 870 65 252

Na ograniczenie emisji w zakresie 2 mierzonych metodą location-based złożyło się ograniczenie emisji związane z niższym zużyciem energii cieplnej (-12,4 tys. ton CO2e) i wzrost emisji związanych ze zużyciem energii elektrycznej (+2,9 tys. ton CO2e). W przypadku energii cieplnej, spadek emisji (i zużycia) wynikał z wyższych temperatur w Polsce. Emisje związane z energią elektryczną wzrosły w większym stopniu ze względu na wzrost wskaźnika emisyjności w Polsce w 2022 roku niż w związku ze wzrostem zużycia energii elektrycznej na skutek większej frekwencji pracowników w centralach. Poza tym, w wielu oddziałach Alior Bank do ogrzewania wykorzystywana jest klimatyzacja (stąd też również większe zużycie energii elektrycznej).

Emisje (zakres 2 – location based) 2022 vs. 2018

Całkowite emisje w zakresie 2 liczone metodą location-based spadły o 28,1% wobec roku bazowego (2018), w tym emisje związane z dostarczoną energią cieplną były niższe o 44,2% a emisje związane z energią elektryczną – o 17,0% niższe wobec roku bazowego.

Emisje 2022 (zakres) – location-based vs market-based

Porównując wyniki uzyskane metodą location-based i marketbased widoczne staje się podejście zarządcze w obszarze wyboru dostawców ze względu na emisyjność oraz zakup energii ze źródeł odnawialnych. W PZU i PZU Życie całkowite emisje w zakresie 2 (liczone metodą market-based) wyniosły w 2022 roku 9,1 tys. ton CO2e, co jest wartością dwukrotnie mniejszą od rezultatu osiągniętego bez uwzględnienia emisyjności dostawców oraz energii z OZE (location-based). W pozostałych spółkach Grupy, całkowite emisje w zakresie 2 (liczone metodą market-based) były w 2022 roku o 31% niższe niż te liczone metodą location-based.

Udział PZU i PZU Życie w całości emisji Grupy w zakresie 1 i 2 (liczony metodą market-based) wyniósł w 2022 roku 18%.

Udział PZU i PZU Życie w tworzeniu emsji gazów cieplarnianych Grupy PZU (zakres 1 i 2)

Location-based
Market-based

Emisje (zakres 3) 2022 vs. 2021

Emisje w zakresie 3 (pośrednie) w kategoriach 1, 3, 5 oraz 6 (wymienione w tabeli poniżej) w Grupie PZU wyniosły 20,9 tys. ton CO2e wobec 24,5 tys. ton w 2021 roku (-14,7% r/r, -3,6 tys. ton). Spadek był widoczny głównie w emisjach związanych z energią i paliwami nie ujętymi w zakresie 1 i 2. Natomiast wzrost nastąpił w emisjach związanych z zakupionymi surowcami i usługami (papier, woda, oczyszczanie ścieków) i odpadami powstałymi w wyniku działalności.

20,9
tys. ton CO₂e
Emisje w zakresie 3 (pośrednie) w kategoriach 1, 3, 5 oraz 6

Emisje (zakres 3) 2022 vs. 2018

Emisje w zakresie 3 (pośrednie) w wybranych kategoriach spadły o 16,2%, czyli o 4,0 tys. ton wobec roku bazowego (2018). Największy wpływ na zmianę miał spadek emisji związanych z energią i paliwami nie ujętymi w zakresie 1 i 2, głównie ze względu na zakup energii ze świadectwami pochodzenia. Ze względu na zmiany w polityce flotowej, spadły emisje związane ze zużyciem oleju napędowego, a wzrosły te związane z benzyną, przy czym bilans był ujemny – tzn. łącznie emisje WTT związane ze zużyciem tych dwóch paliw spadły w 2022 roku w porównaniu do roku bazowego.

  • 305-3

Całkowita wielkość innych emisji pośrednich (zakres 3) w Grupie Kapitałowej PZU

tys. ton CO2e 2018 2021 2022
Grupa PZU PZU PZU Życie Pozostałe spółki Grupa PZU PZU PZU Życie Pozostałe spółki Grupa PZU PZU PZU Życie Pozostałe spółki
Zakres 3 24 936 4 372 1 293 19 270 24 500 2 022 850 21 628 20 893 2 440 1 077 17 376
Emisje związane z energią i paliwami nie ujęte w zakresie 1 i 2 22 944 3 977 1 130 17 836 23 721 1 904 777 21 041 18 718 1 927 795 15 996
Zakupione surowce i usługi (papier, woda, oczyszczanie ścieków) 1 736 202 99 1 434 743 104 64 575 1 361 101 70 1 190
Odpady powstałe w wyniku działalności 2 1 1 7 5 2 555 353 202
Podróże służbowe (samolot, pociąg, taxi) 255 192 63 29 9 7 12 260 60 10 190

Metodyka obliczeń

Przy obliczaniu emisji zgodnie ze standardem GHG Protocol, dla paliw oraz energii elektrycznej (zużywanej w Polsce) zostały wykorzystane wskaźniki emisji lub dane Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami natomiast dla energii cieplnej (zużywanej w Polsce) przyjęto wskaźnik za Urzędem Regulacji Energetyki (na podstawie publikacji: „Energetyka Cieplna w Liczbach 2021). Wskaźniki emisji dla energii elektrycznej zużywanej w spółkach zagranicznych za 2022 rok pochodziły z danych Europejskiej Agencji Środowiska (w poprzednich latach z Międzynarodowej Agencji Energii), a dla energii cieplnej pochodziły z bazy Departamentu Środowiska, Żywności i Spraw Wiejskich w Rządzie Wielkiej Brytanii (DEFRA). Dla emisji w zakresie 2 obliczonych zgodnie z metodą location-based przyjęto wskaźniki emisji średnie dla krajów.

Wskaźniki dla energii elektrycznej od konkretnego sprzedawcy (metoda market-based) pochodziły ze stron internetowych sprzedawców energii (m. in. Enea, Energa, PGE, Innogy Polska, Tauron Sprzedaż, Tauron Sprzedaż GZE, Tauron Polska Energia, PKN Orlen, ENGIE Zielona Energia).

Wskaźniki emisji dla energii w zakresie WTT – well to tank (zakres 3), podróży służbowych, zakupionych surowców i usług, zagospodarowania odpadów oraz współczynniki GWP dla czynników chłodniczych pochodziły z bazy DEFRA. Nie zidentyfikowano biogenicznych emisji gazów cieplarnianych.

Wykorzystano następujące źródła danych: zużycia paliw i energii elektrycznej oraz cieplnej pochodziły z faktur dla obiektów, gdzie zużycia są opomiarowane (określono na podstawie faktur w PZU i PZU Życie; dotyczyło to dla energii elektrycznej 90% obiektów, dla gazu ziemnego niemal 90% obiektów, dla ciepła niemal 80% obiektów). Zużycia surowców, czynników chłodniczych, wielkości odpadów oraz podróży służbowych określono na podstawie wewnętrznych rejestrów. Dane niezbierane z pozostałych spółek oznaczono myślnikiem w tabeli.

Gaz cieplarniany ujęty we wskaźnikach emisji dla paliw oraz energii elektrycznej i cieplnej w Polsce to CO2. Pozostałe wskaźniki obejmowały emisję CO2, CH4 i N2O oraz gazy będące czynnikami chłodniczymi. Wielkość emisji w poszczególnych spółkach konsolidowano na poziomie Grupy PZU według kryterium kontroli operacyjnej.

Poniżej zostały zaprezentowane emisje gazów cieplarnianych w przeliczeniu na aktywa skonsolidowane i na liczbę pracowników.

  • 305-4

Intensywność emisji gazów cieplarnianych

2018 2021 2022
Liczba pracowników 41 742 38 666 37 937
Skonsolidowane aktywa (mln zł) 328 554 402 129 436 119
Emisje (zakres 1 i 2) na pracownika (Mg CO2e / pracownik) 4,79 3,28 2,63
Emisje (Zakres 1 i 2) na mln zł aktywów skonsolidowanych (Mg CO2e / 1 mln skonsolidowanych aktywów) 0,61 0,32 0,23

W efekcie podejmowanych działań zmierzających do ograniczenia emisyjności, spadku zużycia energii i paliw oraz spadku emisyjności w Polsce, intensywność emisji w zakresie 1 i 2 market-based w przeliczeniu na pracownika spadła z 4,79 w roku bazowym i 3,28 w 2021 roku do 2,63 ton CO2e w 2022 roku. Natomiast emisje na milion zł aktywów skonsolidowanych spadły z 0,61 w roku bazowym i 0,32 w 2021 roku do 0,23 ton CO2e w 2022 roku.

  • 305-5

Redukcje emisji gazów cieplarnianych

W PZU i PZU Życie podjęto działania nakierowane na ograniczenie emisji gazów cieplarnianych w zakresie 1 i 2, związanych ze spalaniem paliw i zużyciem energii. W tym celu w 2022 roku spółki rozbudowały flotę o 15 samochodów o napędzie hybrydowym.

Na rok 2023 planowana jest kontynuacja działań, które przyczynią się do dalszej redukcji pośrednich emisji:

  • rozwój modelu zrównoważonych podróży służbowych;
  • współpraca z hotelami, posiadającymi wysokie standardy środowiskowe. Przygotowany został zespół cech „hoteli zrównoważonych”, który określa środowiskowe standardy, które powinien spełniać hotel. Będzie on uwzględniony jako pozytywny czynnik mający wpływ na wybór dostawcy usług.

Podobnie PTE PZU korzysta z floty samochodowej zasilanej w większości napędem hybrydowym oraz zamierza w horyzoncie do 2024 roku zredukować zużycie paliwa i papieru o 10%, a także rozwijać narzędzia pracy zdalnej i hybrydowej.

Zgodnie z przyjętym zobowiązaniem Strategii ESG PZU i PZU Życie dokonały rekompensaty emisji CO2, do powstania których przyczyniły się w 2021 roku. Do tego działania włączyły się również PTE PZU oraz TUW PZUW. Emisje te zostały zrekompensowane przez zakup certyfikowanych jednostek offsetowych CERs, udostępnianych przez platformę ONZ (UN Carbon Offset Platform). W ramach zrekompensowania środowisku emisji wytworzonej w 2021 roku środki przeznaczono na rozwój energetyki wiatrowej w Indiach. Spółki zakupiły jednostki offsetowe odpowiadające emisjom dla PZU i PZU Życie 17 508 Mg CO2, PTE PZU 24 Mg CO2, TUW PZUW 68 Mg CO2.

Wskaźnik strategii ESG: Osiągnięcie do 2024 roku neutralności w zakresie emisji CO2 z własnej działalności (zakres 1 i 2) przez ograniczenia emisji, zakup świadectw pochodzenia energii zielonej oraz offsetowanie emisji

Poziom realizacji 2022: Ograniczenie emisji dwutlenku węgla ze źródeł własnych o 25,5% (metoda locationbased). 81% energii elektrycznej zakontraktowanej i zakupionej pochodzącej z OZE. Rekompensata emisji 17,508 Mg CO2 za rok 2021.

Całkowita emisja CO₂ (zakres 1,2, i 3) w Grupie Kapitałowej PZU - w rozbiciu na zródła emisji