Litwa
Gospodarka Litwy silnie odczuła negatywne skutki wojny w Ukrainie wywołanej przez Rosję. Post-pandemiczny impet ożywienia gospodarczego widoczny w ubiegłym roku zanikał, ze względu na wpływ napięć geopolitycznych. W pierwszym kwartale 2022 roku PKB wzrósł o 4,8%, jednak aktywność gospodarcza wyhamowała w pozostałej części roku. Wg danych Centralnego Urzędu Statystycznego Litwy w czwartym kwartale 2022 roku w ujęciu rok do roku PKB spadł o 0,4%. W porównaniu do trzeciego kwartału 2022 roku odnotowano jego spadek o 1,7%.
Wysoka inflacja, która latem nieco zwolniła, jesienią przyspieszyła i w grudniu wyniosła 21,7% w porównaniu z grudniem 2021 roku. Wzrost spowodowany był przede wszystkim dynamicznym wzrostem światowych cen energii i cen żywności oraz wzrostem cen produkcji żywności na rynkach eksportowych a także zakłóceniami w podaży innych surowców i towarów przemysłowych, które pogłębiła wojna w Ukrainie. Nie bez wpływu była również nierównowaga globalna popytu i podaży surowców i towarów.
Sytuacja na rynku pracy w 2022 roku pozostawała nadal dobra. Nastąpił wzrost liczby pracujących oraz wzrost aktywności zawodowej ludności w wieku produkcyjnym. Do wzrostu zatrudnienia przyczyniła się wysoka aktywność gospodarcza, silny popyt na pracę w wielu sektorach gospodarki, a rekordowo wysoki wskaźnik aktywności zawodowej oraz wejście na rynek pracy ukraińskich uchodźców wojennych w wieku produkcyjnym stworzyły przestrzeń do wzrostu zatrudnienia. Wraz ze wzrostem zatrudnienia stopa bezrobocia na Litwie spadła do 5,8% i była niższa o 1,3 p.p. w porównaniu z rokiem poprzednim.
Oczekuje się, że pomimo toczącej się w Ukrainie wojny, wiele czynników będzie sprzyjać szybkiemu wzrostowi płac na Litwie.
Duży popyt na wykwalifikowanych pracowników i ich brak, decyzje rządu dotyczące wynagrodzeń w sektorze publicznym, znacznie podniesiona minimalna płaca miesięczna (o 13,7% – do 730 euro miesięcznie), zwiększone oczekiwania inflacyjne wpłyną na wysokość wynagrodzeń.
Łotwa
W 2022 roku sytuację na Łotwie całkowicie zdeterminowała wojna rozpoczęta przez Rosję w Ukrainie, zerwanie stosunków handlowych z Rosją i Białorusią, przyjęcie uchodźców uciekających przed wojną na Ukrainie oraz gwałtowny wzrost cen surowców energetycznych.
Wpływ wojny najbardziej przejawiał się na rynku surowców energetycznych, gdzie szybki wzrost cen i ograniczona dostępność zasobów kilkukrotnie podniosły ceny zarówno gazu, jak i energii elektrycznej. W drugiej połowie roku, kiedy ceny żywności również zaczęły gwałtownie rosnąć, inflacja na Łotwie osiągnęła najwyższe poziomy od połowy lat 90- tych. We wrześniu 2022 roku sięgnęła 22,2%, a w kolejnych miesiącach ustabilizowała się poniżej 22%. W 2022 roku średnia inflacja wyniosła 20,8%.
W pierwszej połowie roku gospodarka nadal dość skutecznie wychodziła ze skutków ograniczeń nałożonych z powodu pandemii COVID-19, branże usługowe wykazywały wysokie stopy wzrostu, ale już od drugiego kwartału odczuwalne były skutki wojny oraz wzrost cen surowców energetycznych. W czwartym kwartale 2022 roku odnotowano wzrost PKB o 0,3% w porównaniu z analogicznym kwartałem roku poprzedniego. W zmianie PKB dużą rolę odegrał sektor budowlany, który był pierwszym z dużych sektorów, który został dotknięty wzrostem cen, rosnącymi kosztami budowy i opóźnieniami w realizacji prac. Jednocześnie odnotowano wzrost w produkcji roślinnej, zwierzęcej oraz w przemyśle przetwórczym.
Estonia
Według danych Urzędu Statystycznego Estonii PKB po trzecim kwartale 2022 roku był o 1,8% niższy niż w kwartale poprzednim i o 2,4% niższy rok wcześniej. Oznacza to, że estońska gospodarka kurczyła się dość szybko przez drugi kwartał z rzędu. Jednakże, pomimo gwałtownego wzrostu cen, konsumpcja wzrosła. Społeczeństwo było przygotowane do nadążania za wysoką inflacją dzięki oszczędnościom zgromadzonym podczas pandemii COVID-19 oraz środkom wycofanym z drugiego filaru emerytalnego. Wysoki poziom konsumpcji pozwolił firmom na zwiększenie zysków, nawet przy szybko rosnących kosztach.
Ceny konsumpcyjne wzrosły w skali roku o 19,4% w porównaniu do średniej z 2021 roku. Największy wpływ na wskaźnik cen konsumpcyjnych miał wzrost cen związanych z kosztami utrzymania mieszkań. W porównaniu do 2021 roku wzrost ceny energii elektrycznej wyniósł 94,4%, gazu 123,8%, a energii cieplnej 49,1%. Wysoka inflacja wywierała coraz większy wpływ na wzrost gospodarczy. Zmniejszona siła nabywcza i kurczące się oszczędności wskazują na potencjalny spadek wielkości konsumpcji pod koniec 2022 i w pierwszej połowie 2023 roku.
Stopa bezrobocia wyniosła na koniec 2022 roku 5,6% po spadku o 0,6 p.p. w stosunku do grudnia 2021 roku.
W trzecim kwartale umiarkowany trend wzrostowy utrzymał się zarówno w eksporcie (3,6%), jak i w imporcie (6,2%). Na wzrost wartości handlu towarami wpływ miały przede wszystkim produkty energetyczne i wyroby chemiczne. Z kolei w handlu usługami nastąpił silny wzrost – eksport usług wzrósł o 12%, a import o 18%. Na ten wzrost wpłynęły przede wszystkim dostawy i zakupy usług turystycznych oraz różnych usług transportowych.
Ukraina
Rozpoczęta przez Rosję 24 lutego 2022 roku wojna przeciwko Ukrainie zmaterializowała większość ryzyk zarówno dla obywateli, jak i dla biznesu. Straty zasobów ludzkich i zniszczenie infrastruktury wskutek rosyjskich ataków terrorystycznych oraz działań wojennych spowodowały znaczne pogorszenie sytuacji gospodarczej. W drugim półroczu 2022 roku, po bezprecedensowym spadku w pierwszym półroczu 2022 roku, ukraińska gospodarka zaczęła się stopniowo odradzać, jednak zniszczenia infrastruktury krytycznej przerwały ten proces. W związku z powyższym, zgodnie z danymi Ministerstwa Gospodarki Ukrainy, ukraiński PKB spadł o 30,4% co oznacza największy spadek od ponad 30 lat.
Przyspieszenie inflacji w 2022 roku, która zgodnie z danymi Narodowego Banku Ukrainy wyniosła 26,6%, wynika przede wszystkim z efektów agresji wojennej Rosji na Ukrainę. Wśród nich najważniejsze to: zniszczenie przedsiębiorstw i infrastruktury, zakłócenia produkcji i łańcuchów dostaw, wzrost kosztów produkcji, tymczasowy popyt na niektóre towary i usługi (głównym czynnikiem napędzającym wzrost cen jest żywność). Istotne jest, że mimo tak silnych perturbacji ekonomicznych, oczekiwania inflacyjne podmiotów gospodarczych (banki, korporacje, gospodarstwa domowe, analitycy) ustabilizowały się. Presję cenową wstrzymywał czerwcowy wzrost stopy referencyjnej i jej utrzymanie, niski popyt, a także stałe stawki opłat za media
Przerwy w dostawie prądu, wody i ciepła, a także problemy z łącznością komórkową i internetową spowodowane regularnymi i zmasowanymi atakami na infrastrukturę krytyczną w IV kwartale 2022 roku, stały się głównymi wyzwaniami i przeszkodami dla prowadzenia biznesu.
Grudniowe badania AmCham wykazały, że 31% przedsiębiorstw zgłosiło uszkodzenia biur albo zakładów produkcyjnych; tylko 59% respondentów podało, że w ciągu 10 miesięcy wojny wszyscy pracownicy są bezpieczni, a 98% respondentów na różne sposoby wspierało ruch humanitarny lub wolontariat.
Od początku wojny agencja ratingowa S&P Global Ratings kilkakrotnie aktualizowała długoterminowe i krótkoterminowe ratingi kredytowe Ukrainy w walutach obcych i 19 sierpnia podwyższyła je do „CCC +/C” ze stabilną prognozą, dzięki restrukturyzacji długu i oczekiwaniu na stabilne międzynarodowe wsparcie finansowe.