2022 rok był okresem wysokiej zmienności rynków finansowych, spowodowanej wydarzeniami o skali międzynarodowej.

Początek 2022 roku przebiegał dość spokojnie. Zachowanie rynków akcji stanowiło kontynuację wzrostów notowanych w 2021 roku, wywołanych ożywieniem gospodarczym wskutek dynamicznej odbudowy globalnej gospodarki po pandemii COVID-19. Sytuacja zmieniła się 24 lutego 2022 roku – w dniu agresji Rosji wobec Ukrainy. To wydarzenie uruchomiło szereg negatywnych politycznych i gospodarczych konsekwencji w skali globalnej, w szczególności przyczyniających się do przyśpieszenia tempa wzrostu inflacji. W następstwie, banki centralne przystąpiły do realizacji agresywnych działań antyinflacyjnych, rozpoczynając tym samym serie podwyżek stóp procentowych, co powiększyło obawy o hamowanie gospodarki i powrót recesji. Odpływ kapitału był widoczny zarówno na rynkach akcji jak i obligacji.

FED

Bank centralny USA (FED), który przez ponad 2 lata utrzymywał stopy procentowe w okolicach zera, w 2022 roku podniósł je do 4,5%, w tempie znacznie szybszym niż we wcześniejszych cyklach zacieśniania polityki monetarnej. Podobne ruchy realizowała większość globalnych banków centralnych.

Rynki rozwinięte i wschodzące

Pogorszenie globalnego sentymentu dla rynków akcji było wyraźnie widoczne we wszystkich globalnych indeksach akcji. Indeks MSCI ACWI – All Country World Index (w ujęciu cenowym), który grupuje duże i średnie spółki z rynków rozwiniętych i wschodzących, spadł w 2022 roku o blisko 20% r/r, znosząc tym samym 17 p.p. wzrostu osiągniętego w 2021 roku. Jednocześnie był to najgorszy wynik tego indeksu od czasu globalnego kryzysu finansowego w 2008 roku.

Pogorszenie sentymentu do rynków akcji było widoczne przez większą cześć 2022 roku. Poprawa nastrojów nastąpiła dopiero w IV kwartale, choć nie była ona na tyle znacząca aby wpłynąć na słaby wynik indeksów giełdowych na koniec 2022 roku.

Indeksy lokalne

W 2022 roku polskie indeksy podążały za globalnym trendem spadkowym, wywołanym rosnącą inflacją, zacieśnianiem polityki monetarnej oraz obawami związanymi z nadchodzącym spowolnieniem gospodarczym. Negatywny wpływ na wycenę akcji (przez wzrost premii za ryzyko) na rynku lokalnym miała także geograficzna bliskość wojny rosyjsko-ukraińskiej. W ciągu kilku miesięcy od jej wybuchu WIG stracił 17% r/r.

Od początku roku do końca III kw. 2022 skumulowana strata tego indeksu sięgnęła 35%. Częściowe odreagowanie tych spadków nastąpiło w IV kw. 2022 roku. Na koniec 2022 roku indeks WIG zanotował stratę 17,1% r/r znosząc tym samym dużą część wzrostu wypracowanego w 2021 roku.

WIG20 na tle MSCI EM

Indeks MSCI EM przez większą część 2022 roku pozostawał w trendzie spadkowym, notując tym samym kolejny spadkowy rok. Częściowe odreagowanie nadeszło w ostatnim kwartale 2022 roku, co mogło być wynikiem sygnałów o zbliżającym się końcu podwyżek stóp procentowych i tym samym osłabieniu dolara, pozytywnie wpływającym na aktywa rynków wschodzących.

Jeszcze w 2021 roku główny polski indeks WIG20 nie podążał w tym samym kierunku co indeks rynków wschodzących, pomimo historycznie wysokiej korelacji. W przeciwieństwie do notującego straty indeksu MSCI EM, polski indeks WIG20 w 2021 roku wzrósł o 14,3% r/r. W 2022 roku indeks WIG20 ponownie zbliżył się od indeksu MSCI EM, zarówno pod względem kierunku jak i głębokości spadków. Na koniec 2022 roku indeks MSCI EM spadł o 21,8% r/r.

Sytuacja na rynku dłużnym

Rynek dłużnych instrumentów skarbowych w 2022 roku nie stanowił dla inwestorów alternatywnego, stabilniejszego źródła dochodów. Obligacje, podobnie jak akcje, traciły przez większą cześć roku. Wzrosty rentowności (spadki ceny) były głównie związane z dynamicznie rosnącą inflacją wpływającą na wzrost stóp procentowych. W Polsce stopa referencyjna ustalana przez NBP została podniesiona z 2,25% na początku do 6,75% na koniec 2022 roku.

Dynamiczne podwyżki stóp procentowych, realizowane w środowisku wysokiej inflacji, wywołały duży spadek cen (wzrost rentowności) polskich obligacji skarbowych na całej krzywej dochodowości. W skali całego roku rentowności obligacji rocznych przesunęły się do 6,5%, z 3,4%, 2-letnich do 6,7%, z 3,4%, 5-letnich do 6,9%, z 4,0%, zaś 10-letnich do 6,8%, z 3,7%.

Krzywe dochodowości na większości rynków, przesunęły się mocno w górę, co było spowodowane silnym wzrostem inflacji, oczekiwań inflacyjnych oraz znacznymi podwyżkami stóp procentowych i zapowiedziami ich kontynuacji przez główne banki centralne. W konsekwencji w skali roku dochodowości 10-letnich obligacji skarbowych USA przesunęły się z 1,5% do 3,8%, a niemieckich z -0,2% do +2,6%. Zobacz więcej w rozdziale Sytuacja na rynkach finansowych

Źródło: https://www.nbp.pl/