• 2-23
  • 2-25

Prawa człowieka i różnorodność odgrywają coraz istotniejszą rolę w zarządzaniu biznesem. Widzimy to w już obowiązujących oraz planowanych regulacjach prawnych zrównoważonego rozwoju, a także w coraz intensywniejszym zainteresowaniu agencji ratingowych ESG. Kwestie społeczne, w tym prawa człowieka coraz wyraźniej stają się warunkiem prowadzenia zrównoważonego biznesu. Jest to bardzo ważny temat dla naszych interesariuszy zewnętrznych

Joanna Gorczyca Dyrektor Biura Zrównoważonego Rozwoju, PZU i PZU Życie

Polska jako członek Unii Europejskiej (UE) i Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ), a także Rady Europy (RE) i Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), zapewnia ochronę praw człowieka wynikającą z prawodawstwa krajowego i międzynarodowego.

Wymienione niżej zobowiązania międzynarodowe są częścią porządku prawnego w Polsce, obejmującego m.in. Międzynarodową Kartę Praw Człowieka i Deklarację Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP). Tym samym PZU jest zobowiązany do ich przestrzegania. Są to:

  • Powszechna Deklaracja Praw Człowieka;
  • Europejska Konwencja Praw Człowieka;
  • Karta Praw Podstawowych UE;
  • Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych (MPPOiP);
  • Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych;
  • I Protokół dodatkowy do MPPOiP w sprawie zawiadomień indywidualnych;
  • II Protokół dodatkowy do MPPOiP w sprawie kary śmierci;
  • Konwencja Nr 29 dotycząca pracy przymusowej lub obowiązkowej MOP;
  • Konwencja Nr 87 dotycząca wolności związkowej i ochrony praw związkowych MOP;
  • Konwencja Nr 100 dotycząca jednakowego wynagrodzenia dla pracujących mężczyzn i kobiet za pracę jednakowej wartości MOP;
  • Konwencja Nr 98 dotycząca stosowania zasad prawa organizowania się i rokowań zbiorowych MOP;
  • Konwencja Nr 105 o zniesieniu pracy przymusowej MOP;
  • Konwencja Nr 111 dotycząca dyskryminacji w zakresie zatrudnienia i wykonywania zawodu MOP;
  • Konwencja Nr 138 dotycząca najniższego wieku dopuszczenia do zatrudnienia MOP;
  • Konwencja Nr 182 dotycząca zakazu i natychmiastowych działań na rzecz eliminowania najgorszych form pracy dzieci MOP.

PZU ma świadomość, że na arenie międzynarodowej istotną rolę w procesie ochrony praw człowieka pełnią niżej wymienione wytyczne, które kładą szczególny nacisk na proces należytej staranności praw człowieka, w tym zapobieganie potencjalnemu negatywnemu wpływowi spółki na prawa człowieka. Mając na uwadze wymogi Taksonomii UE (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2088), PZU przeprowadza rewizję swoich procedur również pod tym kątem.

Przyjęte przez Radę Praw Człowieka ONZ w 2011 roku „Wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka”. Wytyczne podkreślają m.in. rolę i odpowiedzialność przedsiębiorstw w ochronie praw człowieka. Zgodnie z zaleceniami ONZ, UE oraz RE jednym z elementów wzmocnienia poszanowania praw człowieka w biznesie jest realizacja Krajowych Planów Działania (KPD) na rzecz wdrażania „Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka”. Polska także przyjęła KPD – pierwsza edycja obejmowała lata 2017-2020, a 8 października 2021 r. przyjęto „Krajowy Plan Działania na rzecz wdrażania Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka na lata 2021-2024”.

Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych wydane przez OECD w 1976 roku, ostatnio aktualizowane w roku 2011, kiedy zostały uzupełnione m.in. o kwestie praw człowieka oraz należytej staranności. Określają standard odpowiedzialnego prowadzenia biznesu. Oprócz kwestii praw człowieka, swoją tematyką obejmują także np. środowisko, zapobieganie korupcji, interesy konsumenta, konkurencję, opodatkowanie, naukę i technologię. Obecnie przeprowadzany jest proces ich ponownej aktualizacji m.in. w odpowiedzi na nowe wymogi regulacyjne zrównoważonego rozwoju (np. Taksonomia UE, dyrektywy: CSRD, CSDD).

  • 2-28

United Nations Global Compact (UNGC)

W 2022 roku, decyzją Zarządu, PZU przystąpił do United Nations Global Compact (UNGC) i tym samym zaakceptował 10 Zasad UNGC z obszaru praw człowieka, pracy, środowiska i zapobiegania korupcji, które mają służyć osiąganiu przez biznes Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ:

  1. przestrzeganie i wspieranie ochrony międzynarodowo uznanych praw człowieka;
  2. eliminacja wszelkich przypadków łamania praw człowieka przez spółkę;
  3. popieranie wolności zrzeszania się i uznawanie prawa do zbiorowych negocjacji;
  4. wspieranie eliminacji wszelkich form niewolnictwa i pracy przymusowej;
  5. przyczynianie się do faktycznego zniesienia pracy dzieci;
  6. przeciwdziałanie dyskryminacji w sferze zatrudnienia;
  7. wspieranie zapobiegawczego podejścia do problemów środowiska naturalnego;
  8. podejmowanie inicjatyw propagujących większą odpowiedzialność środowiskową;
  9. wspieranie rozwoju i upowszechnianie technologii przyjaznych środowisku;
  10. przeciwdziałanie korupcji we wszystkich jej formach, w tym łapówkarstwu i wymuszeniom.

Zasady UNGC dostępne są na stronie UNGC: https://www.unglobalcompact.org/what-is-gc/mission/principles

Informacja o członkostwie PZU na stronie UNGC: https://www.unglobalcompact.org/what-is-gc/participants/150962- Powszechny-Zak-ad-Ubezpiecze-Sp-ka-Akcyjna-PZU

Zobowiązania krajowe i międzynarodowe znajdują odzwierciedlenie w regulacjach i procedurach wewnętrznych PZU, w tym w obowiązującej w PZU „Polityce praw człowieka Grupy PZU”. Zgodnie z tą Polityką „Grupa PZU stawia jako fundamentalną wartość współczesnego społeczeństwa poszanowanie praw i godności człowieka. Przestrzega ich, kierując się krajowymi i międzynarodowymi regulacjami prawnymi oraz wewnętrznymi zasadami postępowania dotyczącymi ochrony praw człowieka. Grupa PZU prowadzi swoją działalność zgodnie z zasadami poszanowania różnorodności. Dba o niedyskryminujący dostęp do swoich usług i produktów oraz w sposób transparentny i uczciwy buduje relacje biznesowe.

Polityka podkreśla, że Grupa PZU przestrzega praw człowieka oraz zasad różnorodności w każdym filarze swojej działalności biznesowej, w tym: ubezpieczeniowej (ubezpieczenia majątkowe i na życie), usług medycznych, zarządzania funduszami emerytalnymi, tworzenia, reprezentowania i zarządzania funduszami inwestycyjnymi.

  • 3-3

Poszanowanie praw człowieka jest podstawą budowy relacji z kluczowymi grupami interesariuszy wymienionymi w Polityce, w szczególności z:

  1. pracownikami Grupy PZU;
  2. klientami;
  3. dostawcami i partnerami biznesowymi oraz
  4. wszystkimi innymi interesariuszami Grupy PZU. Grupy te zostały zidentyfikowane jako najistotniejsze, gdyż Grupa PZU ma na nie największy wpływ.

Poszanowanie praw człowieka i różnorodności w relacji z pracownikami

W odniesieniu do pracowników, Polityka praw człowieka Grupy PZU szczególnie podkreśla: prawo do godnego i równego wynagrodzenia za świadczoną pracę, wolność zrzeszania się, prawo do prywatności oraz swobody wypowiedzi i wyrażania opinii. W relacjach z pracownikami kluczowe miejsce zajmują działania ukierunkowane na tworzenie organizacji wspierającej różnorodność.

  • Polityka praw człowieka Grupy PZU
  • Procedura zgłaszania nieprawidłowości w PZU SA oraz PZU Życie SA;
  • Procedura przeciwdziałania zachowaniom niepożądanym w środowisku pracy – mobbingowi i dyskryminacji w PZU SA i PZU Życie SA;
  • Polityka bezpieczeństwa i higieny pracy;
  • Polityka zarządzania kapitałem ludzkim w Grupie PZU;
  • Procedury i zasady związane z planowaniem i organizacją szkoleń oraz działań rozwojowych dla pracowników, w szczególności Procedura szkoleń dla pracowników PZU i PZU Życie, Zasady organizacji i finansowania działań szkoleniowo-rozwojowych, Procedura dofinansowania studiów podyplomowych i specjalistycznych form rozwoju zawodowego pracowników PZU i PZU Życie;
  • Regulaminy pracy
  • 2-23

Poszanowanie praw człowieka w relacji z klientami

W relacjach z klientami stosowane są najwyższe standardy poszanowania praw człowieka, a nacisk kładziony jest w szczególności na zapewnienie prywatności, uczciwe warunki ubezpieczeń osobowych i majątkowych oraz wysoką jakość ochrony zdrowia

Grupa PZU buduje relacje z klientami, kierując się zasadą ich równego traktowania, w poszanowaniu ich różnorodności, a oferowane przez Grupę PZU produkty i usługi nie mają dyskryminacyjnego charakteru. Rozbudowana sieć placówek, zlokalizowanych również w mniejszych miastach zapewnia łatwy dostęp do usług finansowych, przyczynia się do zapobieganiu wykluczeniu finansowemu, większość z tych usług jest również dostępnych w zdalnych kanałach obsługi, szczególnie w mojePZU. Niektóre produkty oferowane w PZU kierowane są do grup szczególnie narażonych na naruszenia praw człowieka np. osób starszych, dzieci czy osób z niepełnosprawnością.

Także przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych dotyczących zaangażowania w spółki, brane są pod uwagę ryzyka związane z przestrzeganiem praw człowieka. Kwestie relacji z klientami i produkty są również częścią systemu zarządzania ryzykiem operacyjnym i braku zgodności. Szczegółowe informacje znajdują się w rozdziale Klient.

  • Procedura reklamacyjna dla klientów: Zasady przyjmowania, rejestrowania i rozpatrywania oraz raportowania skarg kierowanych przez klientów;
  • Procedura przed Rzecznikiem Klienta (PZU SA i PZU Życie);
  • Polityka zarządzania doświadczeniami klienta PZU SA i PZU Życie SA

W relacji z klientem niezmiernie ważna jest także etyka reklamy – zgodnie z Kodeksem Etyki Reklamy PZU, reklama nie zawiera treści dyskryminacyjnych, nie uchybia godności człowieka, nie kwestionuje praw zwierząt, jej przekaz nie wprowadza w błąd ani nie wykorzystuje braku wiedzy klientów, a przedstawione w reklamie dane są prawdziwe i udokumentowane.

Poszanowanie praw człowieka w łańcuchu dostaw

Grupa PZU dąży do zwiększania świadomości dostawców na temat wagi przestrzegania praw człowieka w ich działalności – w tym celu przyjęto Kodeks Dobrych Praktyk CSR Dostawców Grupy PZU. Zgodnie z tym dokumentem Grupa PZU oczekuje, że dostawcy będą respektować prawa człowieka. Od 2022 roku tematyka przestrzegania przez dostawcę praw człowieka oraz praw pracownika jest jednym z elementów programu audytu dostawcy z uwzględnieniem czynników ESG.

Zgodnie z Kodeksem dostawca m.in.:

  • zapewnia poszanowanie praw człowieka w swojej działalności i stanowczo odrzuca możliwość zatrudniania dzieci i przestrzega obowiązujących przepisów dotyczących zakazu pracy dzieci; ponadto nie toleruje jakichkolwiek form pracy niewolniczej i przymusowej;
  • zapewnia równe traktowanie w miejscu pracy i nie stosuje żadnych praktyk dyskryminujących ze względu na wiek, płeć, niepełnosprawność czy przynależność rasową;
  • przestrzega przepisów prawa, działa w sposób uczciwy i przeciwdziała wszelkim formom korupcji w swojej działalności, respektuje prawa pracownicze oraz zapewnia bezpieczeństwo i odpowiednie warunki pracy swoim pracownikom;
  • w sposób odpowiedzialny zarządza pracownikami oraz miejscem pracy (np. zapewniając rozwój kompetencji pracowników, dbałość o równowagę pomiędzy życiem zawodowym i prywatnym pracowników) i określa swoje cele w tym zakresie.

Poszanowanie praw człowieka w relacjach z pozostałymi interesariuszami

Poszanowanie praw człowieka jest podstawą wszystkich relacji, które nawiązuje i utrzymuje Grupa PZU. Widać to m.in. w działaniach na rzecz lokalnych społeczności.

Poza Polityką praw człowieka Grupy PZU, w PZU obowiązują także inne regulacje, które mają znaczenie dla praw człowieka. Są to m.in.:

  • 2-24

Nadzór nad prawami człowieka w relacjach z kluczowymi grupami interesariuszy

Polityka praw człowieka Grupy PZU została przyjęta uchwałą Zarządu PZU w 2021 roku i dostępna jest publicznie na stronie internetowej PZU w językach polskim i angielskim.

Za zapewnienie nadzoru nad prawami człowieka w specyficznych obszarach biznesowych odpowiadają Dyrektorzy i członkowie Zarządu odpowiedzialni za dane procesy operacyjne i kontrolne, w przynależnych obszarach kompetencyjnych. Za relacje z ww. kluczowymi grupami interesariuszy wymienionymi w Polityce Praw Człowieka Grupy PZU, w 2022 roku odpowiadali przede wszystkim:

  • Dyrektor Grupy PZU w PZU / Członek Zarządu PZU Życie Dorota Macieja, nadzorująca Biuro Zrównoważonego Rozwoju;
  • Dyrektor Grupy PZU w PZU / Członek Zarządu PZU Życie Bartłomiej Litwińczuk, nadzorujący Pion HR (relacje z pracownikami);
  • Dyrektor Grupy PZU w PZU / Prezes Zarządu PZU Życie Aleksandra Agatowska, nadzorująca Biuro Zarządzania Doświadczeniami Klientów (relacje z klientami);
  • Członek Zarządu PZU / Członek Zarządu PZU Życie Ernest Bejda, nadzorujący Biuro Zakupów (relacje z dostawcami).